Miasto: Kielce, województwo: świętokrzyskie
Adres: między ulicami: Krakowska, Gagarina, Al. Legionów i Pakosz,
Rezerwat ścisły, ochrona skał wapiennych z żyłami kalcytu i miejscami występowania rzadkich roślin, cenne znaleziska paleontologiczne
Kadzielnia położona 295 m n.p.m. wchodzi w skład wapiennego Pasma Kadzielniańskiego znajdującego się w części Kielc. Natomiast najwyższe wzniesienie, nazywane Skałką Geologów, stanowi relikt dawnej Góry Kadzielnia. W miejscu tym od XVII wieku istniał kamieniołom, który dostarczał surowca między innymi do wypalania wapnia. W związku z wydobyciem wapienia powstało w tym miejscu głębokie wyrobisko, które na najniższym poziomie zalewane jest wodami podziemnymi. Ze względu na istnienie w Kadzielni kamieniołomu i trwającej tam około 200 lat działalności górniczej, teren ten stał się niezwykle atrakcyjny pod wieloma względami. I dlatego też, ze względu na walory naukowe, dydaktyczne i krajobrazowe, powstał właśnie w tym miejscu rezerwat przyrody.
Rezerwat przyrody nieożywionej „Kadzielnia” powstał dokładnie 26 stycznia 1962 roku. Znajduje się on w części kamieniołomu, która obejmuje niewątpliwie najciekawszy jego punkt. Jest to mianowicie reliktowy ostaniec skalny nazwany Skałą Geologów o powierzchni 0,6 ha.
Niestety przez samą skałę nie przebiega znakowany szlak turystyczny, ale można ją podziwiać z otaczających rezerwat ścieżek spacerowych. Ponadto we wschodniej części kamieniołomu znajdują się punkty widokowe, z których rozpościera się widok na Kadzielnie jak również pasmo Gór Świętokrzyskich.
Fauna i flora
Skała Geologów zbudowana jest przede wszystkim z górnodewońskiego wapienia skalistego związanego z dawną płycizną węglanową i zawierającą szczątki fauny morskiej. Pochodzenie jak dla mnie dość skomplikowane więc lepiej zająć się stworzeniami, które tam występowały. A mianowicie w wapieniach tych znajdują się skamieniałości koralowców, gąbek, ramienionogów oraz łodzikowatych. Ponadto odnaleźć tu można skamieniałości ryb pancernych sprzed 350 mln lat. Dla paleontologów jest to bez wątpienia ciekawe miejsce.
Wapienne podłoże jest również miejscem występowania wielu rzadkich, chronionych gatunków roślin wapieniolubnych. Znaleźć tu można także porosty naskalne, a mianowicie rojnika pospolitego. W jaskiniach na Kadzielni znajdują się liczne gatunki nietoperzy oraz pająków. (To drugie to nie koniecznie dla mnie.)
Geologia
Rezerwat Kadzielnia interesujący jest również pod względem geologicznym. Odnaleźć tu można zjawiska krasowe, przejawiające się w występowaniu form krasu powierzchniowego takie jak: zagłębienia, żłobki i kaweryny krasowe. A poza tym krasu wgłębnego czyli: jaskinie, leje i kominy krasowe. Dzięki temu Kadzielnia jest jednym z najbardziej znanych obszarów jaskiniowych w Górach Świętokrzyskich. Znajduje się tu łącznie 25 jaskiń i schronisk skalnych. (Ja osobiście o tym nie wiedziałam. Dla mnie najbardziej znana w świętokrzyskim to oczywiście Jaskinia Raj w Chęcinach, a to że w centrum Kielc jest 25 jaskiń dowiedziałam się pisząc tego posta.) Co ciekawe, od 6 listopada 2012 roku na Kadzielni można zwiedzić podziemną trasę turystyczną. Możliwe jest to dzięki połączeniu trzech jaskiń: Jaskini Odkrywców, Prochowej oraz Szczeliny. Trasa ma ok. 160 metrów i zwiedza się ją z przewodnikiem.
Co zabawne dowiedziałam się o możliwości zwiedzania trasy turystycznej będąc na miejscu i nie mogłam jej zwiedzić, gdyż nie miałam rezerwacji, a bez rezerwacji to gra w: uda się albo nie uda. Dlatego polecam wszystkim dokładne sprawdzenie miejsca, gdzie się wybieramy i w razie takiej możliwości rezerwację terminu. No ale dla mnie to nie problem, gdyż tak lubię Góry Świętokrzyskie, że z pewnością pojawię się w nich ponownie.
Inne punkty zwiedzania
W południowej części wyrobiska Kadzielnia powstał Amfiteatr oddany do użytku w 1971 roku. Powstał on jako element projektu zagospodarowania przestrzennego dawnego kamieniołomu. W 2010 roku po przebudowie stał się on nowoczesnym obiektem dostosowanym do potrzeb zarówno widowisk artystycznych jak i festiwali.
Na jednej ze ścian kamieniołomu znajdują się dwie tablice. Dostrzec tam można cyfry co nawiązuje do tablic z Dziesięcioma Przykazaniami jakie otrzymał Mojżesz od Boga.
Na Kadzielni znajduje się również pomnik poświęcony bojownikom o wyzwolenie narodowe i społeczne. Mieści się on na tak zwanym „wzgórzu harcerskim” jego autorem był rzeźbiarz z Kielc- Stefan Maj. Pomnik znajduje się tam od 1979 roku i ma około 13 metrów wysokości. Kształtem przypomina on Pomnik Obrońców Wybrzeża na Westerplatte.
Moje wrażenia
Jak dla mnie Rezerwat Przyrody Kadzielnia to niezwykłe miejsce. Otóż w centrum miasta, gdzie kiedyś znajdował się kamieniołom, można teraz pospacerować w pięknym otoczeniu przyrody. Z reguły takie miejsca zostają zostawione same sobie i stają się miejscem szpecącym miasto. A tu wręcz przeciwnie, całość została zagospodarowania tak aby można było mile spędzić czas na łonie przyrody zarówno podczas pieszej wędrówki jak i w Amfiteatrze podczas imprez kulturalnych. Ponadto miejsce to warte jest odwiedzenia o każdej porze roku. Ja byłam tam zarówno latem, gdy drzewa były zielone, jak również jesienią, gdy ich kolorowe liście mieniły się w słońcu. A zimą czytałam, że miasto tworzy na Skale Geologów zamarznięty wodospad.
