Gmina: Nowa Słupia, powiat: kielecki, wojewódzki: świętokrzyskie
Adres: Święty Krzyż 1
Odpust: Podwyższenia Krzyża Świętego (14 września)
Najdroższej Krwi Pana Jezusa (pierwsza niedziela lipca)
Moment założenia klasztoru na Świętym Krzyżu nie jest do końca znany. Pierwsze informacje o zakonie pochodzą z benedyktyńskich monografii, a następnie potwierdzone przez Długosza w Dziejach Polski. Za rok założenie przyjmuje się jednak rok 1006.
Obecny kościół powstał w stylu barokowo- klasycystycznym w latach 1781- 1789. W 1884 roku klasztor przekształcono na ciężkie więzienie. Od 1936 roku mieści się tu klasztor i nowicjat Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej.
Godna uwagi jest przede wszystkim kaplica Oleśnickich, w której od 1306 roku przechowywane są Relikwie Drzewa Krzyża Świętego.
Architektura
Świątynia jest późnobarokową budowlą według projektu Józefa Karsznickiego. Wnętrze kościoła ma charakter klasycystyczny. W niszach znajdują się rzeźby z XVIII wieku. Ołtarz główny z obrazem Świętej Trójcy, jak również obrazy świętego Józefa, świętego Emeryka, świętego Benedykta i świętej Scholastyki są pędzla Franciszka Smuglewicza. Brama wschodnia oraz Furta Klasztorna są w stylu barokowym, natomiast Krużganek w stylu gotyckim.
W 2014 roku zrekonstruowano, zniszczoną w 1914 roku, wieżę kościoła. Aktualnie można z niej podziwiać bez wątpienia piękny widok. Odradzam to jednak osobom z lękiem wysokości, gdyż na samej górze nieco wieje i wysokość może naprawdę przytłaczać.
Krypta Mnichów i Jeremiego Wiśniowieckiego
W krypcie mnichów znajdują się trumny dawnych gospodarzy klasztoru- benedyktynów. Obok znajduje się natomiast pomieszczenie, w którym złożone jest ciało Jeremiego Wiśniowieckiego (1612- 1651). Trumna pokryta jest szklanym wiekiem, które umożliwia oglądanie ciał oraz jego stroju- bogato zdobionego kontusza szlacheckiego.