Gmina: Stężyca, powiat: kartuski, województwo: pomorskie
Adres: ul. Szymbarskich Zakładników 12, 83-315 Szymbark
Centrum Edukacji i Promocji Regionu w Szymbarku, a dokładniej Szymbark kojarzył mi się przede wszystkim z domem do góry nogami i najdłuższą deską na świecie. A tym czasem jest to miejsce, które poświęca bardzo wiele uwagi losowi Polaków, którzy z różnych powodów musieli emigrować lub zostali wywiezieni na Sybir. W miejscu tym znajduje się wiele budynków, które przewieziono tu z różnych miejsc świata, a w których znaleźli się nasi rodacy.
Statua Świętowida Kaszubskiego
Pierwszym obiektem z jakim można się spotkać po przybyciu do Centrum Edukacji i Promocji Regionu jest statua Świętowida Kaszubskiego. Jako, że była to interesująca rzeźba oczywiście zrobiłam jej zdjęcie. Ale co ona przedstawia i jaką pełni symbolikę dowiedziałam się dopiero w momencie opisywania jej na blogu. I jak się okazało jedna statua a zawiera w sobie wiele przekazów.
Statua przedstawia podobno odwrócone drzewo. Ma ona stanowić symbol ważnej roli jaką w życiu człowieka pełni drewno, od urodzenia (kołyska) do śmierci (trumna). Na Pomorzu pogański bożek Świętowid był od bardzo dawna otoczony ogromnym kultem. Do teraz kultywowane są obrzędy związane z jego dniem, tzw. sobótki czy szukanie kwiatu paproci.
Odwrócone drzewo ma nawiązywać do czterech stron świata, czyli kierunków emigracji Polaków. Na pniu widać natomiast cztery postaci, które mają odzwierciedlać cechy Kaszubów: religijność, pracowitość, upór i konsekwencję oraz patriotyzm.
Dom Harcerza
Pierwszy budynek do jakiego się wchodzi, podczas zwiedzania Centrum Edukacji w Szymbarku to Dom Harcerza. Przywieziono go tu z Wieżycy, ponieważ nadawał się on do rozbiórki (zachowało się z niego ok 700 elementów, a pozostałość zrekonstruowano). W budynku tym mieści się kasa biletowa, siedziba wielu organizacji oraz galeria wyrobów ludowych. Można tu także zaopatrzyć się w pamiątki oraz w piwo z Browaru Kaszubska Korona, które warzone jest na terenie Centrum Edukacji w Szymbarku.
Dom do góry nogami
Dom do góry nogami w Szymbarku jest pierwszym takim obiektem, który powstał w Polsce. Dla jego pomysłodawców miała to być przenośnia współczesnego świata, w którym tradycje i wartości zostały postawione na głowie.
Dom ten sprawia niesamowite wrażenia zarówno z zewnątrz jak i w środku. Wewnątrz sprzęty zwisają z góry, a podłoga,po której się chodzi też nie jest prosta. Ja osobiście nie miałam żadnych problemów w tym miejscu. Ale podobno osoby, które maja problemy z błędnikiem nie najlepiej się tam czują. (Moja siostra nie ma żadnych problemów, ale też powiedziała, że jej się w głowie kreci i musi wyjść bo inaczej się przewróci.)
A więc kto nie ma problemów niech sam się przekona jak to jest, gdy dom stanie na głowie.
Najdłuższa Deska Świata i Stół Noblisty
Najdłuższa deska świata powstała z drzewa daglezji o wysokości 51 metrów, która rosła w kaszubskim lesie. Deska miała 36,83 metra i pojawiła się w księdze Rekordów Guinnessa w 2002 roku. Niestety po kilku latach rekord ten został przebity przez Niemców. Kaszubi nie chcąc być pokonanymi przez ten naród postanowili ponownie pobić rekord. I tak w 2012 roku powstała kolejna deska, która tym razem miała już długość 46,53 metra. I w ten sposób w Centrum można podziwiać obie te deski.
Oprócz dwóch desek na ścianie, w sali znajduje się tzw. Stół Noblisty, który został tak nazwany na pamiątkę Pokojowej Nagrody Nobla dla Lecha Wałęsy. Stół ten powstał z drewna powstałego podczas cięcia deski i ma on długość 35 metrów. Jest to zarazem najdłuższy stół wykonany z jednego kawałka drewna. Może przy nim usiąść 230 osób i waży ok 6 ton.
Najdłuższa deska świata to, oprócz domu do góry nogami, kolejna atrakcja o której wcześniej słyszałam i chciałam koniecznie zobaczyć w Szymbarku. I o mało co bym ją przegapiła. Po zwiedzeniu całego Centrum stwierdziliśmy, że nie wiemy gdzie w końcu jest ta deska więc pora powoli wracać. Tak się składało, że była to pora obiadowa więc postanowiliśmy przed odjazdem zjeść jeszcze coś na szybko. Przy zakupie jedzenia powiedziano nam, że w tej sali jest wszystko zarezerwowane więc mamy się udać tuż obok. Tam właśnie jest stół i na pewno wolne miejsca. I jakie było nasze zdziwienie, gdy okazało się że deska nie jedna a nawet dwie wiszą właśnie tutaj. I w dodatku stół przy którym jemy jest najdłuższym stołem!
Dom Sybiraka z łagrem
Dom Sybiraka spod Irkucka został przywieziony do Centrum Edukacji w częściach i na miejscu w Szymbarku ponownie złożony. Miejsce to ma służyć zadumie nad ciężkimi losami Polaków zesłanych na Sybir. W domu tym głównym wyposażaniem jest piec, który jest tylko atrapą. Tak było też w rzeczywistości, ponieważ zesłańcom nie dawano żadnego opału.
Obok domu znajduje się model sowieckiego łagru, który powstał na podstawie namalowanego przez zesłańców schematu. Miejsce to mogło pomieścić 144 osoby. Spano tam od słupa do słupa dziesiątkami, a na jedną osobę przypadało półtorej deski.
W pobliżu ustawiona została też lokomotywa wraz z doczepionymi do niej wagonami. W ich wnętrzu znajduje się wiele zdjęć jak i opisów tych strasznych wydarzeń. Na Sybir wywożeni byli nie tylko żołnierze ale i osoby cywilne, całe rodziny wraz z dziećmi. Dla mnie jest to nie do wyobrażenia co ci ludzie musieli przeżywać. Dlatego takie miejsca zwiedzam zawsze z wielką zadumą i nie traktuje ich tylko jako obiekty turystyczne. Lecz przede wszystkim jako miejsca pamięci, symbole wojennych losów Polaków w tym przypadku tych zesłanych na Sybir.
Pomnik Misia Wojtka
Nie każdy z pewnością wie (ja też nie wiedziałam), że podczas II Wojny Światowej w 22 Kompanii Zaopatrywania Artylerii wśród polskich żołnierzy walczył kapral Wojtek- niedźwiedź. Przeszedł on cały szlak bojowy wraz z naszym oddziałem i brał udział m.in. w bitwie o Monte Cassino. Po wojnie trafił on wraz z polskimi żołnierzami do Szkocji, gdzie po wszystkim zamieszkał w tamtejszym zoo.
Dla jego uczczenia w wielu miejscach na świecie znajduje się jego pomnik. I dlatego też znalazł się on między innymi w Szymbarku. Figura ma 185 cm, tyle ile miał miś, a w łapie trzyma pocisk (pomagał on nosić żołnierzom skrzynki z amunicją). Na jego głowie umieszczona jest żołnierska czapka, a na ramieniu biało- czerwona opaska.
Dom Trapera Kaszubskiego z Kanady
Chata w Kanadzie zbudowana została przez naszych rodaków, którzy przybyli tam w 1858 roku i osiedlili się w prowincji Ontario. Do Szymbarku trafiła ona dzięki pomysłowi Daniela Czapiewskiego, który postanowił sprowadził ją właśnie do Centrum.
Bunkier Gryfa Pomorskiego
Bunkier, który można zwiedzać w Szymbarku to rekonstrukcja jednego z bunkrów, należących do TOW Gryf Pomorski. Aby się do niego dostać należy najpierw przejść przez podziemny tunel. W wnętrzu bunkra znajduje się wiele oryginalnych przedmiotów, jak i osobistych pamiątek zgromadzonych przez Gryfowców. Na ścianach wisi wiele fotografii jak i informacje o Gryfie i jego bohaterach. W dodatku dzięki efektom akustycznym można poczuć się jak podczas prawdziwego nalotu.
Kaplica jedności pod wezwaniem św. Rafała Kalinowskiego
Kościółek, a właściwie kaplica, nosi wezwanie świętego Rafała Kalinowskiego dla podkreślenia Centrum jako miejsca pamięci Sybiru. Święty Rafał jako powstaniec styczniowy i członek powstańczego rządu został skazany najpierw na karę śmierci. Następnie karę zmieniono na ułaskawienie i zesłanie na Sybir. Po powrocie do kraju został on zakonnikiem karmelitów bosych. Umarł w 1907 roku, w Wadowicach w opinii świętości. Zdjęć ze środka niestety nie mam, gdyż kościółek był zamknięty.
Kaszubski Świat Bajek
Kaszubski Świat Bajek to miejsce stworzone głownie z myślą o najmłodszych. Ale nie ukrywam, że trochę starszym też może się spodobać. Bo kto się nie uśmiechnie, gdy usłyszy bajki znane z opowiadań rodziców, dziadków czy z książek? W Świecie Bajek możemy przenieść się do naszego dzieciństwa. Szczególnie, że dzięki oprawie multimedialnej możemy nie tylko usłyszeć bajki czytane przez aktorów ale i zobaczyć poruszające się kukiełki.
Wszystkie bajki znajdują się wśród ścieżki na wolnym powietrzu. Przed każdym domkiem znajduje się ławeczka gdzie można usiąść, posłuchać i pooglądać znane nam bajki. Ja byłam tam z moim siostrzeńcem, który miał 2 lata i był wprost zachwycony. Jedyne co mi się w tym miejscu nie spodobało to, to że mimo kupna biletu do Centrum Promocji, do Świata Bajek trzeba było dokupić kolejny bilet. Jednak polecam wszystkim, którzy już są w Szymbarku aby mimo wszystko zajrzeli w to miejsce, szczególnie z dziećmi. Bajki znajdują się za szybami więc nie ułatwiło to niestety robienia zdjęć.
Gastronomia
Na terenie Centrum Edukacji znajduje się wiele miejsc gastronomicznych, gdzie można zrobić sobie przerwę w trakcie zwiedzania i coś zjeść. W Kaszubskiej Chacie serwowane są np. pierogi i naleśniki. W restauracji natomiast dania regionalne, a w piekarni i cukierni można kupić wypieki i słodycze oraz chleb wypiekany w piecu według kaszubskiej receptury.
Dom powstańca polskiego z Adampola, Muzeum Gospodarstwa Domowego i Największy fortepian świata- to czego mi brak
Do Szymbarku wybrałam się bardzo spontanicznie bez wcześniejszego sprawdzenia informacji o tym miejscu. No i jak to ze mną bywa oczywiście, przy opisie bloga zobaczyłam dopiero, że nie w każdym z obiektów Centrum byłam. Ale ja zawsze staram się podchodzić do życia z optymizmem, więc dla mnie to nie powód to rozpaczy tylko raczej do ponownego odwiedzenia tego miejsca. (I tak sobie myślę, że muszę stworzyć listę miejsc, w których byłam ale jeszcze nie wszystko zwiedziłam lub zobaczyłam.) Więc obiekty, które w nagłówku wymieniłam muszą poczekać z opisem na kolejną wizytę w Szymbarku.