Gmina: Ogrodzieniec, powiat: zawierciański, województwo: śląskie
Adres: ul. Partyzantów, 42-440 Ogrodzieniec
Na podstawie badań archeologicznych licznie tu występujących jaskiń ustalono, że na górze Birów ludność mieszkała już 30 tys. lat temu. Świadczą o tym między innymi odnalezione kości niedźwiedzia jaskiniowego oraz narzędzia krzemienne. Znaleziono tu również inne przedmioty, pochodzące z różnych późniejszych epok, takie jak: kamienne narzędzia, groty strzał, końskie podkowy a także gliniane naczynia. Dzięki temu archeolodzy mogli poznać dokładną historię tego miejsca.
Natomiast obecny „Gród na górze Birów” to rekonstrukcja osady jaka mogła istnieć za panowania pierwszych Piastów. W miejscu tym znaleziono bowiem liczne ślady świadczące o istnieniu tego miejsca już w XIII wieku.
Dawniej głównym budulcem było drewno, dlatego też do rekonstrukcji użyto przede wszystkim tego materiału.
Warunki obronne
W dawnych czasach bardzo ważnym aspektem przy budowaniu osad było ich bezpieczne ulokowanie. Dlatego też z pewnością wybrano wzgórze Birów. Miejsce to charakteryzuje się niecką na wzgórzu, otoczone licznymi ostańcami skalnymi tworzącymi strome zbocza. Dzięki temu na górze był płaski teren do zbudowania domostw, a ponadto strome urwisko, które stanowiło naturalną przeszkodę w dostaniu się do osady. Dodatkowo ze wzgórza można było obserwować otaczający teren i w porę dostrzec zbliżające się niebezpieczeństwo.
Ponadto dla większej ochrony od strony podejścia wybudowano wieżę bramną z wałem skrzyniowym. Dodatkowo na terenie grodu znajdowała się wieża strażnicza oraz wieża obserwacyjno- obronna.
Życie osadnicze
W zrekonstruowanej osadzie nie zabrakło także chaty właściciela majątku. Na podstawie odnalezionych w tym miejscu licznych artefaktów, można było choć trochę odwzorować średniowieczną chatę wodzą oraz jego ludzi.
W gablotach na terenie zrekonstruowanego grodu, oglądać można przedmioty znalezione w trakcie badań archeologicznych na górze Birów.
Mi osobiście rekonstrukcja grodu bardzo się podobała. Mimo, że budowli jest tu nie wiele to choć trochę można poczuć się jak za dawnych czasów. Ponadto widoki są tu niesamowite. Z góry dostrzec można również Zamek Ogrodzieniec w Podzamczu, który znajduje się nie daleko i z pewnością jest bardziej znany niż Gród na górze Birów.
